CZAS PRZYSZŁY

די קומענדיקע צײַט

[di kumendike cajt]

   Co u Was? [wos macht ir] ?װאָס מאַכט איר Witajcie![szalom] !שלום 

Czas przyszły w języku jidysz tworzy się wyjątkowo prosto. Do czasownika posiłkowego װעלן [weln] dodajemy bezokolicznik. I już! :) Czasownik posiłkowy oczywiście odmienia się przez osoby i liczby. WAŻNE! Musimy pamiętać, że czasownik posiłkowy װעלן to nie ten sam czasownik, co czasownik 'chcieć', który formę bezokolicznika też ma װעלן. Na całe szczęście oba czasowniki odmieniają się inaczej, więc nie jest najgorzej :) Czasownika posiłkowego װעלן nie tłumaczymy samodzielnie, pełni on tę samą funkcję co angielskie "will", albo niemieckie "werden".

Odmiana czasownika posiłkowego װעלן

איך װעל

[ich wel]

דו װעסט

[du west]

ער, זי, עס װעט

[er, zi, es wet]

מיר װעלן 

[mir weln]

איר װעט

[ir wet]

זײ װעלן

[zej weln] 

I teraz, przechodząc do praktyki, odmieńmy w czasie przyszłym czasowniki CZYTAĆ שרײַבן [szrajbn] i PISAĆ לײענען [lejenen]:

איך װעל שרײַבן און לײענען

[ich wel szrajbn un lejenen]

ja będę pisać i czytać

דו װעסט שרײַבן און לײענען

[du west szrajbn un lejenen]

ty będziesz pisać i czytać

ער, זי, עס װעט שרײַבן און לײענען

[er, zi, es wet szrajbn un lejenen]

on, ona, ono będzie pisać i czytać

מיר װעלן שרײַבן און לײענען

[mir weln szrajbn un lejenen]

my będziemy pisać i czytać

איר װעט שרײַבן און לײענען

[ir wet szrajbn un lejenen]

wy będziecie pisać i czytać

זײ װעלן שרײַבן און לײענען

[zej weln szrajbn un lejenen]

oni będą pisać i czytać

W formie potocznej istnieje możliwość skrócenia formy czasu przyszłego. Do zaimka osobowego dodajemy ostatnią literę odmienionej formy czasownika posiłkowego װעלן i dalej już bez zmian idzie bezokolicznik czasownika, np.:

Tłumaczenie	Forma potoczna	Forma literacka
ja przyjdę	איכ'ל קומען	איך װעל קומען
on przyjedzie	ער'ט פֿאָרן	ער װעט פֿאָרן
my napiszemy	מיר'ן אָנשרײַבן	מיר װעלן אָנשרײַבן
wy napiszecie	איר'ט אָנשרײַבן	איר װעט אָנשרײַבן

I na sam koniec kilka przykładów na czas przyszły (די קומענדיקע צײַט):

.איך װעל דיר שרײַבן אָפֿט

[ich wel dir szrajbn oft]

Będę do ciebie pisać często.

.דער ערשטע בריװ װעל איך אָנשרײַבן מאָרגן

[der erszte briw wel ich onszrajbn morgen]

Pierwszy list napiszę do ciebie jutro.

.איך װעל קומען אַהײַם שפּעט

[ich wel kumen ahejm szpet]

Przyjdę do domu późno.

Ponieważ mówimy o czasie, to obrazek zegara z podręcznika Der onheyber. The Beginner. Uwielbiam ilustracje z tej książki ;)

I dobiegliśmy do końca. Kolejny czas opanowany :) jeszcze tylko przeszły i czasy w jidysz nie mają przed nami tajemnic :) O czym będzie kolejny wpis jeszcze nie wiem. Ale na sto procent będzie ciekawy ;) (właście, sto procent - więc może liczebniki). 

:) Do widzenia! Bądźcie zdrowi! [a gutn tog! zajt gezunt!] !אַ גוטן טאָג! זײַט געזונט